O tym, ile dobrego przynosi codzienne czytanie dziecku książek powstało wiele publikacji naukowych. Budowanie więzi pomiędzy rodzicem i dzieckiem, zaspokajanie potrzeb emocjonalnych, wspieranie rozwoju psychicznego, nauka poprawnego posługiwania się językiem, poprawa koncentracji czy rozwój wyobraźni to tylko kilka z wielu przykładów na to, dlaczego warto czytać dzieciom. Mając na uwadze wszechstronny i harmonijny rozwój dziecka, postanowiliśmy, że codzienne, głośne czytanie dzieciom będzie stałym punktem rozkładu dnia w naszym przedszkolu. Kierując się montessoriańską zasadą przygotowanego otoczenia, dzieci mają swobodny dostęp do książek – o każdej porze dnia mogą wybrać pozycję, która je interesuje i obejrzeć ją samodzielnie lub z rówieśnikami. Dodatkowo podczas relaksu, dzieci wspólnie z nauczycielem wybierają książeczki do głośnego czytania. Podczas czytania stwarzamy w sali atmosferę, która sprzyja odpoczynkowi – przygaszamy światło, zapalamy lampkę, dzieci przyjmują najwygodniejszą dla siebie pozycję. Pamiętamy oczywiście o modulacji głosem, interakcji z dziećmi, rozmowie na temat fabuły, postaci, tak aby aktywnie włączyć przedszkolaki w proces czytania. Wszystkie te zabiegi sprawiają, że dzieci utożsamiają wspólne czytanie z przyjemnością i relaksem.
Co więcej, dzieci każdego dnia mogą przynieść do przedszkola ulubioną książkę, którą czytają wspólnie z rodzicami w domu. Stwarza to okazję do wspólnej wymiany doświadczeń między rówieśnikami, wielu rozmów dzieci na temat ulubionych książek czy inspiruje do zabaw w bohaterów z ulubionej bajki. Rozbudzanie miłości do książek od najmłodszych lat – zarówno w domu, jak i przedszkolu na pewno zaowocuje w przyszłości chętnym, samodzielnym czytaniem naszych pociech.

Kolejnym ciekawym sposobem na rozbudzenie w dziecku fascynacji literami są gry dźwiękowe (ang. sound games). Na czym polegają gry dźwiękowe oraz jak się w nie w przedszkolu bawimy?

Gry dźwiękowe pojawiają się na samym początku edukacji językowej Montessori – ich celem jest nauczenie dziecka rozpoznawania konkretnych dźwięków zanim pozna ono odpowiadające im znaki graficzne. Dzięki nim pokazujemy dziecku, że każde słowo, którym się posługuje składa się z dźwięków – czyli głosek. Zabawa ta jest naturalnym pomostem pomiędzy konkretnym dźwiękiem, a jego symbolem – literą, którą dziecko poznaje znaczniej później.

Zaczynając zabawę w gry dźwiękowe dziecko powinno potrafić nazywać rzeczy w otoczeniu, tworzyć zdania, mieć wyraźną mowę. W przedszkolu w pierwsze gry dźwiękowe zaczynamy bawić się z dziećmi już w grupie maluszków.

Jakie są ogólne zasady gier dźwiękowych i czy można grać w nie w domu?

Jak sama nazwa wskazuje – gry dźwiękowe to forma zabawy, która ma swoje określone cele i zasady:

1. Na początek wybieramy jedną rzecz z otoczenia dziecka (może to być ulubiony przedmiot, zabawka) lub prosimy dziecko, aby przyniosło nam jedną ulubioną zabawkę na dywan lub stolik.
2. Kiedy dziecko przyniesie przedmiot nazywamy go kładąc nacisk na pierwszą głoskę tego wyrazu,
   np. aaaaaaauto, oooooookulary, mmmmmałpka itp. Zwracamy w ten sposób uwagę dziecka na początkowy dźwięk.
3. Prosimy, aby dziecko powtórzyło nazwę w ten sam sposób.
4. Następnie prosimy dziecko, aby podało nam przedmiot, który zaczyna się na „aaaaaa”
   (ten konkretny przedmiot, z którym pracujemy).
5. Po pierwszym etapie zwiększamy ilość – 3 przedmioty zaczynające się na różne głoski, dalszy schemat pracy jest taki sam – nazywamy z naciskiem na pierwszą głoskę, następnie nazywa je dziecko, na koniec podaje nam przedmioty na określoną przez nas głoskę.
6. Kiedy dzieci opanują ten etap, dodajemy ruch – dzieci szukają przedmiotów zaczynających się na daną głoskę w swoim otoczeniu – w sali, w ogrodzie, parku;
7. Kiedy dziecko biegle rozpoznaje głoski na początku wyrazów przechodzimy do kolejnego etapu – wyszukiwania dźwięków na końcu  Zaczynamy od wyrazów, w których wyraźnie słychać ostatnią głoskę – np. autooooooooooo, małpaaaaaaaa, lalkaaaaaaaa;
8. Na koniec, kiedy dziecko opanowało już dwa poprzednie etapy zabawy, przechodzimy do ostatniego – wyszukiwania głosek w środku wyrazu – ten etap jest najtrudniejszy, z tego powodu powinien być ćwiczony na końcu. W tym przypadku również zaczynamy od przykładów, w których środkowa głoska jest łatwa do usłyszenia, np. draaaaaaaaabina.
9. Grając w gry z dźwiękami końcowymi i środkowymi należy powtarzać również dźwięki początkowe, aby uświadamiać dziecku z ilu różnych głosek składają się wyrazy.
10. Kiedy dziecko ma trudności cofamy się do poprzedniego poziomu gry.

Dzieci uwielbiają gry dźwiękowe, podczas spacerów do parku niejednokrotnie bawią się wspólnie lub z nauczycielem, mówiąc: widzę, rzecz na „aaaaa” co to jest?
W gry dźwiękowe z powodzeniem można bawić się w domu. Dzieci bardzo chętnie wyszukują w swoich pokojach przedmioty posiadające w swojej nazwie określoną głoskę lub proszą rodzeństwo i rodziców o wyszukanie danej rzeczy.
Zachęcam do wspólnej zabawy z dziećmi!

Autorka

Sylwia Tarkowska

Nauczyciel Montessori